Zasiłek w przypadku choroby dziecka lub jego opiekuna
Zasiłek rekompensuje stratę z powodu braku możliwości uzyskiwania przychodów z tytułu pracy dla osób, których dzieci oraz opiekunowie tych dzieci, chorują.
Komu przysługuje?
Każdy pracownik, posiadający dzieci w wieku poniżej 12 lat, ma prawo do takiego zasiłku. W przypadku chorób przewlekłych dziecka lub gdy dziecko posiada wady intelektualne, zasiłek opiekuńczy przysługuje do dnia ukończenia przez dziecko 18 roku życia. Dalszy zasiłek, po osiągnięciu tego wieku przez dziecko, winien być uznany przez NAV.
Kiedy taki zasiłek będzie wypłacany?
W celu uzyskania prawa do zasiłku opiekuńczego należy spełnić określone w ustawie warunki, a szczególnie wykazać, że opieka nad dzieckiem spowoduje utratę przychodów z tytułu wykonywania pracy. Absencja w miejscu pracy z tego tytułu stanowi podstawę do dochodzenia wypłaty zasiłku.
Takie same warunki obowiązują, gdy osoba, której to dotyczy, jest nieobecna w miejscu pracy, ponieważ:
- Dotychczasowy opiekun dziecka jest także chory
- Dotychczasowa opieka nad dzieckiem jest niemożliwa z powodu np. choroby i pobytu w szpitalu drugiego dziecka w rodzinie
- Należy zawieźć chore dziecko do przychodni lub być z nim do momentu przybycia lekarza do domu a opiekun dziecka jest w tym dniu także chory.
Zasiłek przysługuje na okres:
- Przez 10 dni w roku kalendarzowym
- Przez 15 dni w roku kalendarzowym, jeżeli osoba, której to dotyczy, ma w opiece dwoje lub więcej dzieci
- Przez 20 dni w roku kalendarzowym, jeżeli osoba, której to dotyczy, sama sprawuje opiekę nad dziećmi
- Przez 30 dni w roku kalendarzowym, jeżeli osoba, której to dotyczy, ma w opiece osobistej dwoje lub więcej dzieci
- Jeżeli osoba, której to dotyczy, posiada w opiece dzieci z chorobą przewlekłą lub dzieci z upośledzeniem umysłowym i jeżeli istnieje ryzyko częstej nieobecności w miejscu pracy, może dodatkowo uzyskać 10 dni zasiłkowe na każde dziecko. Jeżeli jest osobą samotną to liczba tych dni podwaja się.
W przypadku, gdy rodzice mieszkają oddzielnie, to liczba dni zasiłkowych będzie odpowiednio rozdzielona. Podstawę podziału stanowi umowa pomiędzy rodzicami. Istnieje wtedy wymóg pisemnego oświadczenia rodziców skierowanego do NAV. Organ ten złoży opinię do pracodawcy o prawie wnioskodawcy do zasiłku pielęgnacyjnego.
Zasiłek pielęgnacyjny naliczany jest w taki sam sposób jak zasiłek chorobowy, przy uwzględnieniu 100% podstawy.
W jaki sposób należy wnioskować o przyznanie zasiłku?
Pracodawca jest zobowiązany do wypłaty zasiłku przez okres dziesięciu dni w roku kalendarzowym. Aby uzyskać taki zasiłek, należy udokumentować chorobę dziecka lub opiekuna przez złożenie oświadczenia indywidualnego.
Od czwartego dnia pracodawca może żądać przedłożenia zaświadczenia lekarskiego, potwierdzającego chorobę dziecka lub opiekuna.
Jeżeli zasiłek wypłaca NAV to w każdym przypadku istnieje wymóg przedłożenia zaświadczenia lekarskiego.
Jeżeli dziecko cierpi na choroby chroniczne to wnioskodawca może ubiegać się o zwiększenie okresu wypłaty zasiłku ponad okres ustawowy.
W takim wypadku należy wypełnić wniosek na formularzu zatytułowany Krav om forhåndsgodkjenning av økt antall stønadsdager med omsorgspenger [Wniosek o rozszerzenie okresu wypłaty zasiłku poza okres ustawowy]. Pouczenie instruuje w jaki sposób formularz należy wypełniać. W pouczeniu jest zaznaczone, jaką dokumentację i jakie oświadczenia i informacje należy złożyć, aby wniosek był przyjęty i prawidłowo rozpatrzony.
Pracodawca może ubiegać się o refundację ze strony NAV wydatków poniesionych na wypłatę zasiłku, gdy wypłata świadczeń przekracza okres dziesięciu dni. W przypadku chorób chronicznych u dzieci powyżej 12 lat pracodawcy należy się refundacja za wszystkie dni wypłaty świadczeń.
W przypadku, gdy pracodawca ubiega się o refundację poniesionych z tego tytułu wydatków winien on wypełnić i przesłać do NAV formularz o wysokości przychodów uprawnionego (NAV 08-30.01).
Zgłaszanie zmian
W przypadku zaistnienia zmian w sytuacji uprawnionego, mogących mieć wpływ na wypłacane przez NAV świadczenia, należy je niezwłocznie zgłosić do siedziby NAV w miejscu zamieszkania uprawnionego.
Prawa w przypadku choroby dziecka lub jego opiekuna/opiekunki
Zatrudniony ma prawo do wolnego od pracy w przypadku choroby dziecka lub jego opiekuna/opiekunki zgodnie z kodeksem pracy §12-9. Podczas nieobecności zatrudniony ma prawo do zasiłku opiekuńczego zgodnie z ustawą o ubezpieczeniach społecznych rozdział 9.
Prawo do wolnego od pracy
Choroba dziecka, w tym choroba przewlekła i inwalidztwo
Zatrudnieni pełniący opiekę nad dziećmi poniżej 12 roku życia mają prawo do wolnego od pracy i zasiłku opiekuńczego w przypadku choroby dziecka. Zatrudnionemu przysługuje również wolne od pracy w przypadku konieczności odprowadzenia dziecka do lekarza lub w inne miejsce w związku z chorobą.
- Każde z rodziców ma prawo do 10 dni rocznie.
- Każdemu z rodziców więcej niż jednego dziecka przysługuje po 15 dni.
- Samotnym rodzicom przysługuje 20 dni, ewentualnie 30 dni, jeśli sprawują opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem.
Nawet jeśli jedno z rodziców samodzielnie sprawuje opiekę nad dzieckiem, rodzice mogą podzielić między sobą prawo do dni wolnych, zgodnie z ustalonym planem widywania dziecka. Warunkiem jest złożenie w zakładzie ubezpieczeń (trygdekontoret) pisemnego oświadczenia obojga rodziców o podziale widywania dziecka.
Prawo do wolnego od pracy w przypadku choroby dziecka lub jego opiekuna/opiekunki obowiązuje niezależnie od tego, czy jest się zatrudnionym w pełnym czy niepełnym wymiarze i niezależnie od tego w jaki sposób dni pracy rozłożone są w tygodniu. W przypadku krótszych niż zwykle dni pracy, jednodniowa nieobecność liczona będzie jako cały dzień.
Opieka nad przewlekle chorymi lub niepełnosprawnymi dziećmi oraz istotnie zwiększone ryzyko nieobecności w pracy daje prawo do dodatkowych 10 dni zasiłku dla każdego z rodziców. Oznacza to, iż na przykład jedno niepełnosprawne dziecko daje prawo do 20 dni zasiłku dla każdego z rodziców. Rodzicom z dwojgiem pełnosprawnych i jednym niepełnosprawnym dzieckiem przysługuje po 25 dni zasiłku na każdego z rodziców, a rodzicom z dwojgiem niepełnosprawnych dzieci – po 30 dni. W przypadku osób samotnie sprawujących opiekę nad przewlekle chorym lub niepełnosprawnym dzieckiem liczba należnych dni zasiłku ulega podwojeniu.
Zasiłek opiekuńczy wypłacany jest w przypadku dochodu nie przekraczającego 6G, 88 370 koron (od 1 maja 2014). Dochód wyższy od powyższego nie jest refundowany przez ubezpieczenie społeczne. Jest to zgodne z ogólnymi zasadami dotyczącymi zasiłku chorobowego i rodzicielskiego.* Zasiłek opiekuńczy wyliczany jest w ten sam sposób, co zasiłek chorobowy w przypadku choroby samego zatrudnionego. Prawo do zasiłku opiekuńczego przysługuje do roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 12 lat włącznie. Jeśli dziecko jest przewlekle chore lub niepełnosprawne, prawo to przysługuje do roku, w którym dziecko skończy 18 lat włącznie.
* Pracodawca wypłaca zasiłek opiekuńczy w przypadku choroby dziecka, ale zakład ubezpieczeń zawraca mu kwotę wypłaconą ponad 10 dni.
Chory opiekun dziecka
Jeśli osoba na co dzień zajmująca się dzieckiem zachoruje (np. jedno z rodziców, niania lub asystent przedszkolny) albo będzie niezdolna do opieki nad dzieckiem, ponieważ będzie on/ona odprowadzać inne dziecko na badanie lub do instytucji służby zdrowia, zatrudniony również ma prawo do wolnego od pracy i zasiłku opiekuńczego na tych samach zasadach, co powyżej. Takie dni pobiera się z tej samej puli, co dni, w których zatrudniony ma prawo do wolnego z powodu choroby dziecka.
Hospitalizacja dziecka
Osoba przebywająca przy hospitalizowanym dziecku ma prawo do wolnego od pracy. Przepis ten obowiązuje niezależnie od tego o ilu dniach jest mowa. Prawo do wolnego od pracy przysługuje również po wypisaniu dziecka, kiedy zatrudniony musi być w domu ze względu na potrzebę opieki i pielęgnacji dziecka. Prawo to przysługuje do roku, w którym dziecko ukończy 12 lat włącznie, ewentualnie do 18 roku życia, jeśli dziecko jest przewlekle chore lub niepełnosprawne.
Zakład ubezpieczeń wypłaca zasiłek pielęgnacyjny, jeśli potrzeba pielęgnacji rozciąga się na czas dłuższy niż 7 dni. Zasiłek pielęgnacyjny przyznawany jest na tych samych zasadach, co zasiłek chorobowy.
Dzieci z chorobą zagrażającą życiu
Aktywni zawodowo pełniący opiekę nad dziećmi z bardzo poważnymi lub zagrażającymi życiu chorobami czy urazami mają prawo do wolnego od pracy. Prawo to przysługuje niezależnie od liczby dni, o których mowa. Prawo to przysługuje do roku, w którym dziecko skończy 18 lat włącznie. W przypadku dzieci upośledzonych umysłowo nie ma granicy wiekowej.
Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego z ubezpieczenia społecznego może przysługiwać w sytuacjach odpowiadających tym, które dają prawo do wolnego od pracy. W razie konieczności i ze względu na dobro dziecko również inne osoby niż rodzice dziecka mogą otrzymać zasiłek pielęgnacyjny. Rodzice mogą otrzymać zasiłek pielęgnacyjny jednocześnie, jeśli zajdzie taka potrzeba. Zasiłek pielęgnacyjny oblicza się na tej samej zasadzie, co zasiłek chorobowy, ale w przypadku niezależnego przedsiębiorcy świadczenie przyznane może być od pierwszego dnia nieobecności w pracy.
Kursy-szkolenia
Zasiłek szkoleniowy przysługuje, jeśli osoba sprawująca opiekę nad dzieckiem przewlekle chorym lub niepełnosprawnym przechodzi szkolenie w placówce służby zdrowia lub uczestniczy w kursie dla rodziców w państwowym ośrodku pedagogiki specjalnej.