Renta w Norwegii jest rekompensatą za niezdolność do uzyskiwania dochodów z pracy. Świadczenie to wypłaca NAV i przysługuje tym pracownikom, którzy odprowadzają składki do norweskiego systemu zdrowotnego. Istnieje jeszcze kilka innych warunków, jakie należy spełnić by mieć prawo do tego świadczenia.
Komu przysługuje renta w Norwegii?
Każdy może zostać pozbawiony możliwości wykonywania pracy zawodowej przez okoliczności, które ciężko przewidzieć. Ryzyko zapadnięcia w przewlekłą chorobę czy doznania poważnego uszkodzenia ciała jest wpisane w charakter wielu zawodów. Renta w Norwegii ma na celu zrekompensowanie pracownikowi jego czasową lub trwałą niezdolność do zarobkowania.
Warto wiedzieć, że to świadczenie uprawnia beneficjentów do uzyskania prawa do norweskiej emerytury. Wynika to z faktu, że renta chorobowa w Norwegii traktowana jest jako dochód, od którego odprowadzane są składki emerytalne.
Osoba, która ma prawo do renty, należne środki otrzymuje zawsze do 20. dnia danego miesiąca.
Warunki, jakie musisz spełnić
Prawo do renty w Norwegii ma każdy, kto spełnia łącznie następujące warunki:
- wiek pomiędzy 16., a 67. rokiem życia,
- członkostwo w norweskim systemie socjalnym,
- choroba lub uraz jest jedynym powodem powstałej niezdolności zawodowej,
- bycie w trakcie leczenia w okresie pobierania renty,
- realizowanie planu, który ma na celu przywrócenie zdolności do pracy,
- pomniejszenie zdolności do pracy o minimum 50%. Jeżeli beneficjent otrzymuje jednocześnie zasiłek rehabilitacyjny, to jego zdolność do pracy musi być mniejsza o 40%. Istnieje również próg 30%, dotyczy jednak sytuacji, w której pracownik uległ poważnemu wypadkowi lub nabył chorobę zawodową.
Wysokość renty w Norwegii
To, jakie NAV przyzna środki beneficjentowi, zależy od tego, w jakim stopniu chory jest niezdolny do pracy. Wskaźnik wyjściowy wynosi 100% i ulega zmniejszeniu wprost proporcjonalnie do rosnącej zdolności zawodowej. Dla przykładu – jeżeli NAV osądzi, że pracownik ma 60% zdolności, to otrzyma 40% wysokości renty. Należy podkreślić, że obecnie maksymalna wysokość tego świadczenia wynosi 66% dotychczasowych zarobków.
Minimalna renta chorobowa w Norwegii
Autorzy obecnych przepisów regulujących norweski system socjalny wzięli pod uwagę osoby, które dotychczas zarabiały mało lub wcale. Nie bez znaczenia pozostaje kwestia stanu cywilnego beneficjenta. Z tego tytułu wypracowano następujące możliwości uzyskania minimalnej renty w Norwegii:
- osoby samotne mogą liczyć na to, że ich renta w Norwegii wyniesie 2,44 kwoty bazowej G,
- jeżeli jednak beneficjent mieszka ze współmałżonkiem lub partnerem zdolnym do pracy, to wysokość jego świadczenie wyniesie 2,28 kwoty bazowej G,
- jeżeli współmałżonek/partner beneficjenta również pobiera to świadczenie, to ich minimalna renta wyniesie 2,33 kwoty bazowej G.
Dodatki do świadczenia
Same środki przysługujące z tytułu niezdolności do pracy to nie wszystko. Norweski system socjalny przewiduje możliwość zwiększenia przysługującej kwoty o następujące dodatki:
- Dodatek dziecięcy – tzw. barnetillegg dodatek przysługujący osobom, które mają dzieci poniżej 18 roku życia.
- Dodatek wdowi – tzw. gjenlevendetillegg, dodatek przysługujący osobom pobierającym rentę zdrowotną, których partnerka / partner lub współmałżonek zmarł.
- Spłata pożyczki studenckiej – tzw. Studielånet, jeśli otrzymujesz rentę zdrowotną, możesz ubiegać się o całkowitą bądź częściową spłatę pożyczki studenckiej. Więcej informacji na stronie: lenekassen.no
- Dofinansowanie komunikacji publicznej – tzw. honnørkort, zniżki na bilety transportu publicznego, dla osób pobierających rentę zdrowotną w minimalnym wymiarze 50%. NAV przyznaje tę zniżkę automatycznie.
- Dodatek mieszkaniowy – tzw. bostøtte, dodatek dla osób pobierającym rentę, osiągających niski dochód, przy jednoczesnych wysokich opłatach za czynsz. Więcej informacji na husbanken.no
Renta w Norwegii dla Polaka
To, w jakiej wysokości i czy w ogóle zostanie wypłacona renta w Norwegii, zależy od wielu czynników. Jednym z nich są kryteria dotyczące aktualnego miejsca pobytu. W sumie NAV bierze pod uwagę następujące kwestie:
- pobyt na terytorium Królestwa musi wynosić minimum 6 miesięcy w roku. Przy czym prawo do renty zostaje zachowane, jeżeli wyjazd za granicę jest krótszy, niż 12 miesięcy,
- pobyt za granicą powyżej 12 miesięcy przyczyni się do kasacji prawa do renty,
- wyjątkiem od powyższej reguły jest przeprowadzka do kraju, który ma podpisaną umowę z Norwegią dotyczącą systemu socjalnego. Sytuacja ta dotyczy m.in. Polaków.
Renta w Norwegii, a praca
Często zadawanym pytaniem jest to, czy pobierając ten typ świadczenia można wykonywać pracę. Jest to możliwe, a nawet NAV zachęca do takiego rozwiązania. Wskazuje na to fakt, iż tzw. gotowość do podjęcia pracy jest jednym z kryterió, które Urząd bierze pod uwagę rozpatrując, czy wnioskodawcy faktycznie przysługuje renta w Norwegii. Poza systematycznym zwiększaniem liczby przepracowanych godzin, ważne są jeszcze inne przesłanki świadczące o chęci powrotu do wykonywania zawodu:
- ważne, by w trakcie leczenia sporządzić plan powrotu do aktywności zawodowej,
- beneficjent spełnia wszystkie wymogi NAVu, które Urząd stawia w trakcie leczenia i realizowania planu powrotu do pracy,
- beneficjent na bieżąco informuje NAV o postępach, co dokumentuje w odpowiedni sposób,
- rencista realizuje wszystkie cele, które wyznaczył razem z NAVem w celu przywrócenia pełnej zdolności do pracy.
Co jeszcze warto wiedzieć?
Zanim NAV podejmie decyzję o tym, czy renta w Norwegii przysługuje danej osobie, najpierw musi ocenić jej zdolność do pracy. O świadczenie to można ubiegać się elektronicznie po zalogowaniu się w systemie NAVu. Nieco inaczej sposób aplikowania wygląda, jeżeli potencjalny beneficjent przebywa za granicą lub nie ukończył 18. roku życia – wówczas wniosek należy złożyć drogą pocztową.